quarta-feira, 9 de fevereiro de 2011

Ûará i Karaung


Lenda do Uará e do Karaü

Esta lenda que trata do encontro entre o íbis (uará) e o Karaü. Trata-se da ocasião em que o íbis resolve roubar a camisa, ou plumagem, do karaü, por inveja.
Foi anotada por Hartt, que, em 1872, a publicou como apêndice de um artigo
sobre gramática histórica da língua geral. A tradução do conto foi feita do original por nós, com a tradução do autor como referência. 

Uará i Karaung 

Rimaeuara karaung unhe´eng ramé míra iaé, 
ikamixá ipurangarinté ipirang resé. Uará kamixá ipixún, ayú. 
Uará uma´ã karaung resé, uiumutar karaung kamixá resé. 
Unhe´eng: 'xasu xaenganá¹ kuaé karaung!" Uará usik karaung ruaké. 
Kuaé iaé unheeng ixupé: "epuru raen ne kamixá ixéu!" 
Karaung upuranú Uará supé: "Ma´aresé kuiti repuru putari sekamixá?" 
Uará usuaixara: "Xasu arama xaiumusarái Maraiúpe², xapuraseiputar." 
Karaung unheen :"até³ mairamé?" 
Uará usuaixára : "Até musapyr ara riré." 
Karaung uiuog ikamixá. Umeeng uará supé. 
"Kusekói, uará! Tenhe sengana, serarung iné!" 
Uará usu án, inti uán uiuir, usu reté uan karaung suí. 
Inti uan uiukuau karaung kyty. Karaung usarung uará. Inti uiuakuau. 
Karaung yaxiú usapukái, unheeng: "Uará! Eruri sekamixá ixeu!" 
Kuyr usapukái tenhe uará resé.
--
1-Do português enganar;
2-Ilha de Marajó;
3-Preposição 'até', do português.


Guará e Bacurau*

No tempo em  que o bacurau falava como as gentes, e  sua camisa era muito bonita, 
por causa de seu vermelho. A camisa do Guará era preta, feia.
O guará vê o bacurau, quer sua camisa. Diz: "vou enganar esse bacurau!" 
Se achegou ao lado do bacurau. 
Este assim diz a ele: "me empresta tua camisa!"
O Bacurau perguntou para o Guará: "Por causa de que coisa você quer 
agora pegar minha camisa emprestada?" 
O Guará responde:" Para eu ir me divertir em Marajó, quero dançar."
Diz o Bacurau: " até quando?"
O guará responde: "Até depois de três dias." 
O bacurau tira sua camisa. Deu para o Guará.
"Tá aí Guará! Não me engana, eu te espero!" 
O Guará foi, nunca voltou, foi de fato para longe do bacurau. 
Nunca mais apareceu para o Bacurau. Esperou o bacurau pelo Guará. Não apareceu. 
O bacurau chora, grita, fala :" Guará! Traz minha camisa pra mim!"
Agora sempre grita por causa do Guará.

*O bacurau em questão é um pássaro qualquer da família dos caprimulgidae. E o Guará é o Eudocimus Ruber.
http://farm4.static.flickr.com/3040/2885614695_03d6daf971.jpg - Bacurau
Eudocimus Ruber

--
Bibliografia
1-Hartt. C.F., Notes on the Lingoa Geral or Modern Tupi of the Amazonas.
Transactions of the American Philological Association, Vol. 3, pp. 58-76. 1872
2-http://en.wikipedia.org/wiki/Nighthawk
Acessado dia 9 de fevereiro de 2011 às 16:00
3-http://farm4.static.flickr.com/3040/2885614695_03d6daf971.jpg
Acessado dia 9 de fevereiro de 2011 às 16:15

Nenhum comentário:

Postar um comentário